Σπήλαια,
ένα θέατρο, μικρά και μεγάλα ιερά, εκεί λατρεύτηκαν θεοί, ήρωες και νύμφες.
Στη νότια πλαγιά του Ιερού Βράχου ιδρύθηκαν δύο από τα σπουδαιότερα ιερά
της πόλης, του Διονύσου Ελευθερέως και του Ασκληπιού.
Το μνημειακό
σύνολο εντυπωσιάζει τον επισκέπτη καθώς εισέρχεται από την κεντρική είσοδο του
χώρου, επί της οδού Θρασύλλου και του πεζόδρομου της Διονυσίου Αρεοπαγίτου.
Το ιερό του Διονύσου Ελευθερέως είχε τη τιμητική
του στις αρχές της άνοιξης (το μήνα Ελαφηβολιώνα), καθώς οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα Μεγάλα ή εν
Άστει Διονύσια, μια από τις σημαντικότερες γιορτές της Αθήνας. Δεν είναι τυχαία
η θέση του θεάτρου αφού από τη λατρεία του Διονύσου, του θεού του οίνου και του
εκστατικού χορού, γεννήθηκε το θέατρο. Εκεί ξεδιπλώθηκαν τα έργα των
σημαντικότερων αρχαίων τραγικών και κωμικών ποιητών, εκεί δοξάστηκαν ο
Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης, αλλά και ο Αριστοφάνης.
Δεν είναι
καθόλου τυχαίος ο χώρος που επέλεξε το ΝΕΟΝ να παρουσιάσει το έργο του Richard Long, «Athens Slate Line», ενός από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Land Art.
Στο πλαίσιο του εγχειρήματος ο επισκέπτης του αρχαιολογικού χώρου καλείται να πραγματοποιήσει έναν περίπατο που οδηγεί στο Ιερό Διονύσου Ελευθερέως ακολουθώντας τα κομμάτια σχιστόλιθου που συναρμολογήθηκαν στο σχήμα μιας γραμμής, δηλαδή ένα μονοπάτι, παραπέμποντας στη διαλογιστική φύση του βαδίσματος. Ο περίπατος αυτός συνδυάζει τη φυσική αντοχή με τις αρχές της τάξης, της δράσης και της ιδέας, διανοίγοντας έναν ορίζοντα- νέο τρόπο θέασης της ευρύτερης περιοχής του χώρου.
Στο πλαίσιο του εγχειρήματος ο επισκέπτης του αρχαιολογικού χώρου καλείται να πραγματοποιήσει έναν περίπατο που οδηγεί στο Ιερό Διονύσου Ελευθερέως ακολουθώντας τα κομμάτια σχιστόλιθου που συναρμολογήθηκαν στο σχήμα μιας γραμμής, δηλαδή ένα μονοπάτι, παραπέμποντας στη διαλογιστική φύση του βαδίσματος. Ο περίπατος αυτός συνδυάζει τη φυσική αντοχή με τις αρχές της τάξης, της δράσης και της ιδέας, διανοίγοντας έναν ορίζοντα- νέο τρόπο θέασης της ευρύτερης περιοχής του χώρου.
 |
| Νεότερο Ιερό Διονύσου. Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού |
Το «πάντρεμα»
του αρχαιολογικού χώρου με την σύγχρονη Τέχνη πραγματοποιείται σε συνεργασία με
το Υπουργείο
Πολιτισμού και Αθλητισμού στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα
ένας Πολιτισμός». Η έκθεση, σε επιμέλεια της Διευθύντριας του ΝΕΟΝ, Ελίνας
Κουντούρη, θα διαρκέσει από 21 Ιουλίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020.
Η ιστορία
του Ιερού
Η ιστορία του ιερού
 |
| Το Ιερό και το Θέατρο του Διονύσου Ελευθερέως κατά τον 2ο αι. μ.Χ. Πρόπλασμα. Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού |
 |
| Ο θεός Διόνυσος με αγγεία κρασιού. Πηγή:https://www.theacropolismuseum.gr/ |
Στο ιερό
(6ο αι. π.Χ.), λατρευόταν ο Διόνυσος ως Ελευθερεύς τους χρόνους του τυράννου Πεισίστρατου ή των
γιών του, που εισήγαγαν στην Αθήνα την λατρεία του Διονύσου από τις Ελευθερές
της Βοιωτίας. Ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει στο χώρο τα λείψανα
κυρίως των κτηρίων του ιερό κατά τον 4ο αι. π.Χ. Πρόκειται για τους δύο ναούς
του Διονύσου, τον λατρευτικό βωμό, μία στοά, καθώς και τον τοίχο του περιβόλου
που περιέκλειε το τέμενος, με το πρόπυλο στο ανατολικό τμήμα του.
Αρχικά εκτιμάται ότι στο δεύτερο μισό του 6ου αι. π.Χ. χτίστηκε ο «αρχαϊκός» ναός του Διονύσου, στον οποίο στεγαζόταν το ξόανο του θεού που είχε μεταφερθεί από την αρχικά βοιωτική και έπειτα αττική πόλη των Ελευθερών. Ο ναός ήταν δωρικού ρυθμού, έως τις μέρες μας έχει διασωθεί μόνο μέρος των θεμελίων του βόρειου και δυτικού τοίχου του μνημείου, κατασκευασμένα από ασβεστόλιθο της Ακρόπολης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία στην σελίδα του υπουργείου Πολιτισμού, νοτιότερα του παλαιού ναού του Διονύσου και χωρίς να σταματήσει η λειτουργία του, ανεγέρθηκε στο β' μισό του 4ου αι. π.Χ. ο Νεότερος που «φιλοξενούσε» το χρυσελεφάντινο άγαλμα του θεού, έργο του Αλκαμένη. Ο ναός, κατά τους περισσότερους μελετητές, ήταν δωρικού ρυθμού. Σήμερα σώζονται μόνο τα θεμέλια του ναού.
Αρχικά εκτιμάται ότι στο δεύτερο μισό του 6ου αι. π.Χ. χτίστηκε ο «αρχαϊκός» ναός του Διονύσου, στον οποίο στεγαζόταν το ξόανο του θεού που είχε μεταφερθεί από την αρχικά βοιωτική και έπειτα αττική πόλη των Ελευθερών. Ο ναός ήταν δωρικού ρυθμού, έως τις μέρες μας έχει διασωθεί μόνο μέρος των θεμελίων του βόρειου και δυτικού τοίχου του μνημείου, κατασκευασμένα από ασβεστόλιθο της Ακρόπολης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία στην σελίδα του υπουργείου Πολιτισμού, νοτιότερα του παλαιού ναού του Διονύσου και χωρίς να σταματήσει η λειτουργία του, ανεγέρθηκε στο β' μισό του 4ου αι. π.Χ. ο Νεότερος που «φιλοξενούσε» το χρυσελεφάντινο άγαλμα του θεού, έργο του Αλκαμένη. Ο ναός, κατά τους περισσότερους μελετητές, ήταν δωρικού ρυθμού. Σήμερα σώζονται μόνο τα θεμέλια του ναού.
 |
| Χορεύτρια, πηγή: https://www.theacropolismuseum.gr/ |
Νοτιοανατολικά του ναού έχουν διατηρηθεί τα θεμέλια του βωμού, ενώ στα βόρεια υπήρχε μία στοά, η οποία ανάγεται στην περίοδο της αναδιαμόρφωσης του ιερού από τον άρχοντα της Αθήνας Λυκούργο (γύρω στο 330 π.Χ.). Το τέμενος του Διονύσου περικλειόταν στις άλλες του πλευρές από έναν περίβολο και πρόπυλο του ιερού, σχήματος διπλού «Π», στο οποίο κατέληγε η οδός των Τριπόδων.
Πηγή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου