Διεθνής έκθεση σουρεαλισμού στο Εθνικό Μουσείο της Εσθονίας

Το  Εθνικό Μουσείο της Εσθονίας εγκαινιάζει σήμερα 4 Απριλίου την έκθεση «Σουρεαλισμός 100. Πράγα, Ταρτού και άλλες ιστορίες...», την οποία επιμελήθηκαν από κοινού το Μουσείο Τέχνης του Ταρτού και η Εθνική Πινακοθήκη της Πράγας. Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν έργα των διασημότερων Εσθονών και Τσέχων σουρεαλιστών του 20ού και 21ου αιώνα και όχι μόνο. Η έκθεση αποτελεί μέρος του κύριου προγράμματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Ταρτού 2024.

 

Ο τσεχικός και ο εσθονικός υπερρεαλισμός ξεκινούν διάλογο. Στην αρχή μπορεί να φαίνεται εκπληκτικός συνδυασμός, αλλά τα δύο κράτη μοιράζονται μια περίπλοκη ιστορία υπό την επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης τον 20ό αιώνα. Όπως και η εσθονική τέχνη και κουλτούρα, η τέχνη των Τσέχων και της υπόλοιπης Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έχει μείνει αδικαιολόγητα εκτός του πεδίου των ευρύτερων αφηγήσεων. «Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση του υπερρεαλιστικού λογοτεχνικού και καλλιτεχνικού κινήματος, το οποίο προσέφερε κατά τη διάρκεια του αιώνα έμπνευση σε πολλούς δημιουργούς και συναρπαστικές εμπειρίες σε ευρύτερα ακροατήρια», λέει μία από τις επιμελήτριες, η Joanna Hoffmann.

 

Καλλιτεχνικό κέντρο

 

Εκτός από το Παρίσι, η Πράγα ήταν το σημαντικότερο κέντρο του υπερρεαλισμού στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα: οι καλλιτέχνες επικοινωνούσαν στενά με τους Παριζιάνους ομολόγους τους και ο υπερρεαλισμός χρησιμοποιούσε μια προγραμματική προσέγγιση. Οι σημαντικότεροι δημιουργοί του υπερρεαλιστικού κινήματος στην Πράγα ήταν οι Toyen και Jindřich Štyrský από την πρώτη γενιά, οι Mikuláš Medek, Emila Medková, Josef Istler και Václav Tikal από τη δεύτερη και οι Jan Švankmajer και Eva Švankmajerová από την τρίτη. Στην Εσθονία, ο υπερρεαλισμός προσεγγίστηκε με λιγότερο οργανωμένο τρόπο. Πολλοί καλλιτέχνες, όπως ο Eduard Wiiralt και η Karin Luts, συμπεριέλαβαν υπερρεαλιστικά μοτίβα στα έργα τους, αλλά δεν αφιερώθηκαν στο κίνημα. Ο Ülo Sooster και σίγουρα ο Ilmar Malin μπορούν να θεωρηθούν ως οι πιο συνεπείς υπερρεαλιστές δημιουργοί στην Εσθονία. Ο τελευταίος ήταν επίσης ένας από τους ιδρυτές της ομάδας υπερρεαλιστών καλλιτεχνών PARA '89. Συναρπαστικά δείγματα υπερρεαλισμού μπορούν επίσης να βρεθούν στο έργο πολλών Εσθονών καλλιτεχνών του 20ού αιώνα και μπορούν να παρουσιαστούν με υπερηφάνεια στο κοινό με την ευκαιρία της 100ής επετείου αυτού του διεθνώς αναγνωρισμένου κινήματος. Η Δυτική Ευρώπη αφηγείται δυναμικά τη δική της ιστορία, και είναι καιρός να κάνουμε το ίδιο και εμείς σε αυτή την πλευρά της Ευρώπης.

Εκθέματα

Εκτός από έργα Εσθονών και Τσέχων καλλιτεχνών, οι επισκέπτες μπορούν επίσης να απολαύσουν ένα χαρακτικό του Σαλβαδόρ Νταλί που ανήκει στο Μουσείο Τέχνης του Ταρτού, καθώς και έργα συγγραφέων που συνδέονται με το υπερρεαλιστικό κίνημα, όπως ο Luis Buñuel, ο Max Ernst, ο Man Ray και ο Giorgio de Chirico.

Η έκθεση συνοδεύεται από πλούσια εικονογραφημένο εκτενή κατάλογο που παρουσιάζει τον εσθονικό και τσεχικό υπερρεαλισμό. Η έκθεση αποτελεί μέρος του κύριου προγράμματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Tartu 2024.