Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025

Στο φως ο Δίας : Το Κολοσσιαίο κεφάλι του Θεού στην Αφροδισιάδα


Στην καρδιά της αρχαίας πόλης Αφροδισιάδας, στην περιοχή Καρατσασού του Αϊδινίου, ένα αριστούργημα της ρωμαϊκής γλυπτικής έρχεται να αναδείξει τη δύναμη της τέχνης και της θεότητας. Το κολοσσιαίο κεφάλι του Δία, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα στον δυτικό τομέα του Ναού της Αφροδίτης, αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα των τελευταίων ετών, αποκαλύπτοντας την τεχνική αρτιότητα και τη φιλοσοφική πρόθεση των αρχαίων δημιουργών να αποδώσουν έναν θεό ζωντανό, παρόντα και ανθρώπινο.


Ανακάλυψη με ιστορική και αισθητική
 βαρύτητα

Σύμφωνα με τον καθηγητή Roland R. R. Smith, διευθυντή των ανασκαφών στην Αφροδισιάδα, το κεφάλι του Δία ενσωματώνει όλα τα εξελιγμένα χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής προσωπογραφίας. Η ανακάλυψη έγινε κατά τη διάρκεια εργασιών καθαρισμού της βλάστησης για την πρόληψη πυρκαγιών, και το εύρημα εντυπωσίασε όχι μόνο για το μέγεθός του αλλά και για την ποιότητα της κατασκευής του. Στο γλυπτό διατηρούνται ίχνη από τα αρχικά χρώματα στα μαλλιά και το γένι, προσφέροντας σπάνια τεκμήρια για τη ζωγραφική επιφάνεια των αρχαίων αγαλμάτων.

Η τέχνη της Αφροδισιάδας: Ζωντανή και διαχρονική

Η Αφροδισιάδα, από τον 1ο αιώνα π.Χ. και εξής, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα τέχνης και θρησκείας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, με τη Σχολή Γλυπτικής της να επηρεάζει ολόκληρη τη Μεσόγειο. Το κολοσσιαίο κεφάλι του Δία αποτελεί μαρτυρία αυτής της δημιουργικής ακμής, συνδυάζοντας ρεαλισμό, δύναμη και θεϊκή παρουσία σε μια εικόνα που δεν ξεχνιέται. Το ανοιχτό στόμα, τα ορατά δόντια και οι βαθιά σκαλισμένες μπούκλες δεν είναι απλώς τεχνικά επιτεύγματα, αλλά στοιχεία που αποκαλύπτουν την πρόθεση των καλλιτεχνών να αποδώσουν έναν θεό που ανασαίνει μέσα από την πέτρα.

Η Αφροδισιάδα υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα τέχνης, θρησκείας και πολιτισμού της αρχαιότητας στη Μικρά Ασία, με ιστορία που εκτείνεται σε περισσότερα από 2.500 χρόνια. 


Ιστορική ταυτότητα της Αφροδισιάδας

Η Αφροδισιάδα βρισκόταν στην περιοχή της Καρίας, κοντά στο σημερινό χωριό Γκεϊρέ του Αϊδινίου. Πήρε το όνομά της από τη θεά Αφροδίτη, στην οποία ήταν αφιερωμένος ο κεντρικός ναός της πόλης. Η πόλη άκμασε από την ελληνιστική περίοδο (3ος αιώνας π.Χ.) έως και την ύστερη αρχαιότητα, αποτελώντας πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας Καρίας. Ήταν γνωστή για το μαρμάρινο λατομείο της και τη φημισμένη Σχολή Γλυπτικής, η οποία παρήγαγε έργα που διαδόθηκαν σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.

Η Αφροδισιάδα υπήρξε επίσης σημαντικό πνευματικό κέντρο. Εκεί έζησε και δίδαξε ο φιλόσοφος Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς, γνωστός για τα σχόλιά του στα έργα του Αριστοτέλη. Κατά την ύστερη αρχαιότητα, η πόλη συνέχισε να ακμάζει ως αστικό και διοικητικό κέντρο, ενώ διατηρήθηκαν και στοιχεία χριστιανικής λατρείας.


Σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία

Ο αρχαιολογικός χώρος της Αφροδισιάδας περιλαμβάνει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά και καλά διατηρημένα μνημεία της αρχαιότητας:

Ο Ναός της Αφροδίτης:

Ιερό αφιερωμένο στη θεά, μετατράπηκε σε χριστιανική βασιλική τον 5ο αιώνα.

Το Στάδιο:

Το μεγαλύτερο και καλύτερα διατηρημένο στάδιο της αρχαιότητας, με μήκος περίπου 270 μέτρα και χωρητικότητα 30.000 θεατών.

Το Σεβαστείον:

Μνημειακό συγκρότημα αφιερωμένο στους Ρωμαίους αυτοκράτορες, με ανάγλυφα που απεικονίζουν θεούς και αυτοκρατορικές μορφές.

Το Ωδείο και το Θέατρο: 

Χώροι πολιτιστικών και πολιτικών εκδηλώσεων.

Η Αγορά, οι Στοές και τα Λουτρά: 

Δείγματα της αστικής ζωής και της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.


Ανασκαφές και επιστημονική έρευνα

Οι πρώτες ανασκαφές στην Αφροδισιάδα ξεκίνησαν το 1904–1905 από τον Γάλλο αρχαιολόγο Πωλ Ωγκυστέν Γκωντέν. Από το 1962 και εξής, οι ανασκαφές συνεχίζονται συστηματικά υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον Κενάν Ερίμ και αργότερα τον καθηγητή Roland R. R. Smith. Οι εργασίες έχουν φέρει στο φως χιλιάδες ευρήματα, συμπεριλαμβανομένων γλυπτών, επιγραφών, αρχιτεκτονικών στοιχείων και γκράφιτι που αποκαλύπτουν πτυχές της καθημερινής ζωής, της θρησκείας και της πολιτικής.

Η Αφροδισιάδα καταγράφηκε ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 2017, επιβεβαιώνοντας τη διεθνή σημασία της ως αρχαιολογικό και πολιτιστικό κόσμημα.


Η Αφροδισιάδα συνεχίζει να εκπλήσσει

Όπως σημειώνει ο καθηγητής Smith, η ανακάλυψη αυτή δεν είναι απλώς ένα αρχαιολογικό γεγονός, αλλά μια υπενθύμιση της διαχρονικής αξίας της τέχνης και της δύναμής της να γεφυρώνει τον χρόνο. Η Αφροδισιάδα εξακολουθεί να αποκαλύπτει έργα που συνδυάζουν αρχιτεκτονική φόρμα και δεξιοτεχνία προσωπογραφίας, προσφέροντας στους επιστήμονες και το κοινό μια μοναδική ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την αισθητική και πνευματική κληρονομιά της αρχαιότητας.

πηγές : anatolianarcheology.net

emprosnet.gr

www.visaltis.net

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου